روزنامه نگاري الكترونيك در زمانه انقلابات رسانه اي
آهنگ رشد و پيشرفت فن آوري هاي رسانه اي در زمانه ما از سال ، ماه و روز پا را فراتر نهاده است و اينك هر لحظه انتظار داريم انقلابي تازه را در اين حوزه به تماشا نشسته ، تجربه كنيم.
مخاطبان رسانه ها در زمانه اي نه چندان دور بايد منتظر مي ماندند مثلاْ روزنامه صبح به دستشان برسد تا از آنچه كه در فاصله زماني خواندن روزنامه ديروز تا چاپ روزنامه امروز اتفاق افتاده است ، مطلع شوند يا در بهترين شرايط به شنيدن خبرهاي راديو روي مي آوردند اما در عصر ارتباطات و اطلاعات دغدغه ها از جنس ديگري است. حالا انتشار سريع خبرها ديگر يك واقعيت است نه رويا با اين وجود مخاطبان رسانه ها مساله تازه اي را پيش روي خود مي بينند و آن حجم عظيمي از اطلاعات و اخبار است كه پيوسته بر مقدار آن افزوده مي شود. سخن گزافه اي نيست اگر كه بگوييم: واقعيت استفاده از فن آوري ارتباطات و اطلاعات و شبكه جهاني(اينترنت) براي اغلب كاربران رويارويي با انبوهي از اطلاعات ناخواسته است. اينترنت در حقيقت قرار بوده و هست دستيابي به اطلاعات و عقايد مختلف را براي كاربران تسهيل كند اما در عوض به محل نشو و نما و گسترش شايعات و اطلاعات نادرست مبدل شده است... اينكه روزنامه نگاران و اعتبار سنتي حرفه آنها نزد افكار عمومي در اين آشفته بازار چه نقشي ايفا مي كند ، موضوع يكي از مباحث آتي «روزنامه نگاري الكترونيك و چالش روزنامه نگاري سنتي» است لذا صحبت در اين خصوص را ناتمام باقي مي گذارم تا در فرصتي مناسب به آن بپردازم. اين يادداشت در حقيقت بهانه اي است براي پيگيري سلسله مباحث روزنامه نگاري الكترونيك و چالش روزنامه نگاري سنتي كه مدتي است دچار وقفه شده است.
در يك نگاه كلي روزنامه نگاري الكترونيك را مي توان چنين تعريف كرد: روزنامه نگاري الكترونيك تمام فرايندهايي را شامل مي شود كه توليد خبر براي دسترسي عمومي از طريق راديو ، تلويزيون و در ساليان اخير اينترنت را در پي دارد. اين مقوله مواردي نظير پخش راديو و تلويزيوني مدار بسته ، سالنامه هاي ويدئويي و روزنامه هاي برخط(online) و ... را نيز در برمي گيرد. در روزنامه نگاري الكترونيك گوش و چشم مخاطب هر دو ، هدف «پيام» توليد شده است. در اين گرايش از روزنامه نگاري همانند روزنامه نگاري كاغذي مقصود «اطلاع رساني» است با اين وجود شيوه نوشتن براي راديو ، تلويزيون و اينترنت با آنچه كه در رسانه هاي مكتوب رايج است ، تفاوت دارد. در روزنامه نگاري الكترونيك نه تنها زبان ارتباطي رسانه و مخاطب متفاوت است بلكه مقوله هاي غير كلامي نظير موسيقي و جلوه هاي صوتي(sound effect) نيز نقشي اساسي بازي مي كنند اگر چه كه همچون رسانه هاي سنتي مكتوب ، در روزنامه نگاري الكترونيك نيز همچنان كلمات زير ساخت اصلي ارتباط را تشكيل مي دهند.
با اين وصف مي توان نتيجه گرفت كه: روزنامه نگاري الكترونيك به مجموعه گسترده اي از«واسطه هاي رسانه اي» اشاره دارد كه براي رساندن «پيام» به مخاطب به خدمت گرفته مي شوند. در عرصه روزنامه نگاري الكترونيك ، انقلاب با تولد رسانه تلويزيون آغاز شد و با تلويزيون ماهواره اي ادامه يافت و اكنون با ظهور سايبر ژورناليسم(cyber journalism) به اوج خود رسيده است. سايبر ژورناليسم فرايند خبررساني را نسبت به گذشته شتاب و سرعت بيشتري داده است و فرصتها و زمينه هايي را فراهم آورده كه تا پيش از اين رويايي مي نمود.
ادامه دارد.............
